در سال‌های اخیر، بازار خودرو کشور با مشکلات ساختاری قابل توجهی روبه‌رو بوده است. تفاوت شدید بین نرخ کارخانه و قیمت بازار، موجب حضور گسترده واسطه‌ها و دلالان در چرخه خرید و فروش خودرو شده و در نتیجه، مصرف‌کننده واقعی از خرید مستقیم و با قیمت مناسب محروم مانده است. اما با اجرای سیاست اصلاح قیمت خودرو برای خودروسازان بزرگ کشور، از جمله گروه صنعتی ایران‌خودرو، تحولی مثبت در این روند شکل خواهد گرفت.اصلاح قیمت خودرو اقدامی است که هم منافع مصرف‌کننده را تامین می‌کند و هم منجر به‌بهبود وضعیت تولیدکنندگان می‌شود.
به‌بیان دیگر، این سیاست هم به‌نفع مردم است و هم به‌نفع صنعت خواهد بود؛ چراکه اصلاح قیمت محصولات خودروسازان، نه‌تنها باعث ایجاد دسترسی مستقیم و عادلانه مصرف‌کننده واقعی به‌خودرو از کارخانه می‌شود، بلکه مسیر خروج صنعت خودروسازی از زیان‌دهی و حرکت به‌سوی تولید محصولات باکیفیت و به‌روز را هموار می‌کند.
دسترسی آسان‌تر مشتری به خودرو از کارخانه
با اصلاح قیمت خودروها توسط دولت برای خودروسازان بزرگ از جمله گروه صنعتی ایران‌خودرو، مصرف‌کنندگان واقعی اکنون می‌توانند بدون نیاز به مراجعه به بازار آزاد و پرداخت هزینه‌های گزاف، به‌صورت مستقیم از کارخانه خودرو خریداری کنند. این فرآیند از طریق ثبت‌نام در سامانه‌های رسمی فروش خودروسازان، با حذف واسطه‌ها و جلوگیری از فعالیت دلالان انجام می‌شود.
خرید مستقیم از تولیدکننده به‌معنای کاهش هزینه برای مشتری، شفافیت بیشتر و آرامش در بازار است. تا پیش از این، اختلاف چشمگیر بین قیمت کارخانه و بازار باعث شده بود خودرو از یک کالای مصرفی به یک ابزار سرمایه‌گذاری و سوداگری تبدیل شود. اما امروز، با متعادل شدن قیمت‌ها، انگیزه‌های غیرمصرفی از بین رفته و اولویت به مصرف‌کنندگان واقعی داده شده است.
حذف واسطه‌گری، گامی مهم برای شفافیت بازار
یکی از مهم‌ترین پیامدهای مثبت اصلاح قیمت خودرو، حذف دلالی و واسطه‌گری است. در گذشته، سودجویان با ثبت‌نام‌های چندگانه، خرید انبوه از کارخانه و فروش مجدد در بازار آزاد، سودهای کلانی به‌دست می‌آوردند؛ سودی که در واقع باید به نفع تولیدکننده و مشتری واقعی صرف می‌شد.
اما اکنون با افزایش شفافیت در فرآیند فروش و تطبیق اطلاعات هویتی متقاضیان در سامانه‌ها، عملا امکان حضور واسطه‌ها از میان رفته است. این به‌معنای بازگشت عدالت در دسترسی به‌محصول، پایان انحصار سود برای گروه خاص و ایجاد فضای رقابتی سالم در بازار خودرو است.
خروج از زیان‌دهی؛ نقطه آغاز نوسازی صنعت‌خودرو
قیمت‌گذاری دستوری در سال‌های گذشته باعث شد خودروسازان بزرگ کشور مانند گروه صنعتی ایران‌خودرو دچار زیان‌های انباشته شوند. تولید هر خودرو با زیان همراه بود؛ درحالی که فروش با قیمت پایین‌تر از بهای تمام‌شده امکان سرمایه‌گذاری و به‌روزرسانی خطوط تولید را از خودروسازان سلب می‌کرد. اما اکنون، با اصلاح ساختار قیمت و فروش واقعی محصولات، فرصت مناسبی برای رهایی از زیان‌دهی و حرکت به‌سوی سوددهی ایجاد شده است. این تغییر زمینه‌ساز احیای مالی خودروسازان، توسعه محصولات جدید، سرمایه‌گذاری در تکنولوژی و بهبود خدمات پس از فروش خواهد بود.
جهش کیفیت و ارتقای سطح فناوری
یکی از اثرات بسیار مهم و مثبت اصلاح قیمت، فراهم شدن امکان سرمایه‌گذاری بیشتر در حوزه ارتقای کیفیت خودروهاست. خودروسازی که از وضعیت زیان خارج می‌شود، می‌تواند بخشی از درآمد حاصل را صرف بهبود طراحی، افزایش ایمنی، استفاده از فناوری‌های نوین و ارتقای سطح استانداردهای تولید کند. ایران‌خودرو در سال‌های اخیر نشان داده که با تکیه بر توان داخلی، توانایی تولید خودروهای جدید و قابل رقابت را دارد. مدل‌هایی مانند تارا، دناپلاس توربو، سورن پلاس و پروژه‌های در دست اجرای پلت‌فرم ملی نمونه‌هایی از این ظرفیت هستند که با پشتیبانی مالی و فنی بهتر، می‌توانند به محصولات صادراتی نیز تبدیل شوند.
حمایت از تولید داخلی و اشتغال‌زایی پایدار
اصلاح قیمت خودرو تنها به‌نفع خودروساز و خریدار نیست، بلکه به‌صورت غیرمستقیم موجب رشد و پایداری زنجیره‌تامین، به‌ویژه صنعت قطعه‌سازی داخلی نیز می‌شود. هزاران واحد قطعه‌سازی در کشور با خودروسازان همکاری می‌کنند و افزایش تیراژ تولید به‌معنای افزایش اشتغال و رشد اقتصادی در بخش‌های مختلف صنعتی است.
وقتی قیمت‌گذاری واقعی شود، درآمد پایدار برای خودروساز شکل می‌گیرد، سفارش‌ها افزایش می‌یابد و در نتیجه، چرخه تولید ملی با قدرت بیشتری به‌حرکت درمی‌آید.
گامی موثر در اجرای عدالت اجتماعی
در نهایت، اصلاح قیمت خودرو را باید اقدامی در جهت اجرای عدالت اجتماعی دانست. پیش از این، یارانه پنهان ناشی از اختلاف قیمت خودرو در کارخانه و بازار، عمدتا به‌جیب سوداگران می‌رفت. اما حالا این یارانه عملا حذف شده و خودرو با قیمت واقعی در اختیار کسانی قرار می‌گیرد که واقعا نیاز به آن دارند. این یعنی توزیع عادلانه منابع، حذف رانت، کاهش فاصله طبقاتی در خرید خودرو و تقویت اعتماد عمومی به بازار. از سوی دیگر، با بهبود وضعیت اقتصادی خودروسازان، امکان گسترش خدمات، بهبود گارانتی، ارتقای شبکه نمایندگی‌ها و خدمات پس از فروش نیز فراهم می‌شود.
اصلاح قیمت، یک تصمیم راهبردی
اصلاح قیمت خودرو، برخلاف برداشت‌های اولیه، تنها یک تغییر عددی نیست؛ بلکه یک تحول راهبردی در نظام فروش، تولید، سرمایه‌گذاری و مصرف در صنعت‌خودرو کشور است. این تصمیم زمینه‌ساز کاهش دلالی، افزایش شفافیت، ارتقای کیفیت، حمایت از تولید داخل و افزایش رضایت مشتریان واقعی است. ایران‌خودرو با اجرای این سیاست و حرکت به‌سوی تولید محصولات متنوع، مدرن و باکیفیت، نه‌تنها صنعت خودرو کشور را از بن‌بست خارج می‌کند، بلکه زمینه را برای رقابت با برندهای جهانی و توسعه صادرات نیز فراهم می‌سازد.
